Başkan Erdoğan G20 Zirvesi 2. Oturumu'nda konuştu: İsrail’in yıkımı Gazze’yi 70 yıl geri götürdü
Giriş: 22.11.2025 13:22 Son Güncelleme: 23.11.2025 01:52.
Başkan Erdoğan'dan G20'de mazlumların sesi oldu: İsrail'in saldırıları Gazze'yi 70 yıl geri götürdü
Başkan Erdoğan, Güney Afrika'nın Johannesburg kentinde devam eden G20 Liderler Zirvesi kapsamında düzenlenen "Dirençli Bir Dünya-G20'nin Katkısı: Afet Riskini Azaltma, İklim Değişikliği, Adil Enerji Dönüşümü, Gıda Sistemleri" başlıklı oturuma katıldı.
Oturumdaki konuşmasında, salgınlar, iklim değişikliği ve afetler gibi yeni sınamalarla karşı karşıya kalındığını belirten Başkan Erdoğan, "6 Şubat 2023'te yaşadığımız ve 'asrın felaketi' olarak isimlendirdiğimiz yıkıcı depremlerin ardından dünyanın en büyük inşa operasyonunu yürütüyoruz." ifadesini kullandı....
Bu çerçevede 350 bininci konut ve iş yerinin teslimini geçen günlerde gerçekleştirdiklerini dile getiren Başkan Erdoğan, geriye kalan 100 bin ünitenin tamamlanmasıyla 4 yıldan kısa süre içinde dünyanın en büyük inşa faaliyetlerinden birini tamamlamış olacaklarını söyledi.
Başkan Erdoğan, "Bu süreçte sergilediğimiz dayanıklılık Türkiye ekonomisinin ne denli sağlam temellere sahip olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur." diye konuştu.
"SIFIR ATIK PROJESİ İLE ÇEVRE KONULARINDA ÇALIŞMALARIMIZI GÜÇLENDİRİYORUZ"
Başkan Erdoğan, Türkiye'nin iklim krizinin menfi etkilerinin en yoğun hissedildiği ülkeler arasında olduğuna dikkati çekerek, "2025 yılında karşı karşıya kaldığımız ve ardından şiddetli kuraklık hem gıda fiyatlarında hem de enerji arzında büyük baskılar doğurdu. Yaşadığımız her acı tecrübe, iklim değişikliğiyle mücadeleye, sürdürülebilir kalkınmaya, gıda, su güvenliğini güçlendirmeye önem vermemiz gerektiğini gösteriyor." dedi.
Temmuz ayında kabul edilen İklim Kanunu'nun, 2053 yılında net sıfır emisyona ulaşma ve yeşil kalkınma hedefini gerçekleştirmede önemli bir dönüm noktasını teşkil ettiğini belirten Erdoğan, şunları söyledi: "Kanun kapsamında ayrıca temiz teknoloji yatırımlarının artırılması ve tüm sektörler için adil dönüşümün finansman olarak desteklenmesini amaçlıyoruz. 2035 yılına kadar güneş ve rüzgar enerjisi kapasitemizi mevcudun 4 katına çıkarmayı öngörüyoruz. Şimdiden bu yıl itibarıyla toplam kurulu güç içinde yenilenebilir enerjinin payını
yüzde 60'ın üzerine çıkarmış durumdayız. Ayrıca, Birleşmiş Milletlerin desteğiyle küresel bir çevre hareketine dönen Sıfır Atık Projesi ile çevre konularda çalışmalarımızı güçlendiriyoruz. Bu düşüncelerle Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 31. Taraflar Konferansı'nı önümüzdeki sene kasım ayında Türkiye'de düzenlemeyi planlıyoruz. Son dönemde çok taraflılığın kaybettiği zemin dikkate alındığında bu hususta Avustralya ile sağladığımız mutabakatı çok daha anlamlı buluyorum. Ayrıca, Güney Afrika dönem başkanlığının gıda güvenliği konusundaki çalışmalarını takdirle karşılıyoruz."
Başkan Erdoğan, G20 olarak gıda güvenliğini tesis etme noktasındaki çabalarını gelecek dönemde artırmalarının çok isabetli olacağına gönülden inandığını ifade ederek, "Tabii tüm bu gayretlerin ekonomik maliyeti çok yüksektir. Bilhassa gelişmekte olan ülkelerin ihtiyaçlarına cevap verecek bir finansman sisteminin hayata geçirilmesi gerektiğine inanıyorum." diye konuştu.
"GAZZE'NİN YENİDEN İNŞA FAALİYETLERİNE GECİKMEKSİZİN BAŞLANMASI ESAS OLMALI"
ABD Başkanı Donald Trump'ın girişimleri ve önde gelen bölge ülkelerinin katkılarıyla Gazze'de sağlanan ateşkesin devamının sadece Filistin halkı için değil, tüm dünyanın huzuru için azami önemde olduğunu belirten Erdoğan, şunları kaydetti:
"Birleşmiş Milletler verilerine göre İsrail'in Gazze'de yol açtığı yıkım Filistin'in kalkınma çabalarını asgari 70 yıl geriye götürmüştür. Gazze'de maalesef sadece üstyapının değil, çevrenin de yıkımına şahit olduk. 70 bini aşkın çocuk, kadın ve masum yetişkinin kaybının ise ne telafisi ne de gelecek nesillerin dimağında açtığı yaranın silinmesi mümkündür. Gelinen aşamada Gazze'de hem insani yardım faaliyetlerinin hızlandırılması hem de yeniden inşa faaliyetlerine gecikmeksizin başlanması esas olmalıdır. Birleşmiş Milletler kuruluşlarının Gazze'de insani yardımların koordinasyonundaki rolünü vazgeçilmez görüyoruz. Öte yandan, kış şartlarıyla birlikte bilhassa barınma sorununun giderilmesinde zaman aleyhimize işliyor. Biz sahadaki ateşkesin sürmesine ve Gazze'nin yeniden inşasına katkı sunmaya, şimdiye kadar olduğu üzere Filistin halkının yanında durmaya kararlıyız, hazırız. Kalıcı barışın yegane yolu olan iki devletli çözüm için uluslararası toplum olarak çabalarımızı sürdürmemiz gerektiğini bir kez daha vurguluyoruz."
Başkan Erdoğan, G20 olarak gıda güvenliğini tesis etme noktasındaki çabalarını gelecek dönemde artırmalarının çok isabetli olacağına gönülden inandığını ifade ederek, "Tabii tüm bu gayretlerin ekonomik maliyeti çok yüksektir. Bilhassa gelişmekte olan ülkelerin ihtiyaçlarına cevap verecek bir finansman sisteminin hayata geçirilmesi gerektiğine inanıyorum." diye konuştu.
"GAZZE'DE ATEŞKESİN DEVAMI AZAMİ ÖNEMDE"
ABD Başkanı Donald Trump'ın girişimleri ve önde gelen bölge ülkelerinin katkılarıyla Gazze'de sağlanan ateşkesin devamının sadece Filistin halkı için değil, tüm dünyanın huzuru için azami önemde olduğunu belirten Erdoğan, şunları kaydetti:
"Birleşmiş Milletler verilerine göre İsrail'in Gazze'de yol açtığı yıkım Filistin'in kalkınma çabalarını asgari 70 yıl geriye götürmüştür. Gazze'de maalesef sadece üstyapının değil, çevrenin de yıkımına şahit olduk. 70 bini aşkın çocuk, kadın ve masum yetişkinin kaybının ise ne telafisi ne de gelecek nesillerin dimağında açtığı yaranın silinmesi mümkündür. Gelinen aşamada Gazze'de hem insani yardım faaliyetlerinin hızlandırılması hem de yeniden inşa faaliyetlerine gecikmeksizin başlanması esas olmalıdır. Birleşmiş Milletler kuruluşlarının Gazze'de insani yardımların koordinasyonundaki rolünü vazgeçilmez görüyoruz.
Öte yandan, kış şartlarıyla birlikte bilhassa barınma sorununun giderilmesinde zaman aleyhimize işliyor. Biz sahadaki ateşkesin sürmesine ve Gazze'nin yeniden inşasına katkı sunmaya, şimdiye kadar olduğu üzere Filistin halkının yanında durmaya kararlıyız, hazırız. Kalıcı barışın yegane yolu olan iki devletli çözüm için uluslararası toplum olarak çabalarımızı sürdürmemiz gerektiğini bir kez daha vurguluyoruz."
BAKAN ŞİMŞEK NE DEDİ?
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın uluslararası zirvedeki konuşması sırasında simultane çeviride yaşanan teknik bir aksaklık nedeniyle, konuşmanın İngilizceye tüm katılımcıların duyabileceği şekilde çevrilmediği ortaya çıktı. Bu durumun ardından Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in, sorunu Başkan Erdoğan'a anlık olarak ilettiği öğrenildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, G20 Liderler Zirvesi'nde yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
Komşusu açken tok yatmayan bir anlayışın temsilcisi olarak üzerimize düşen sorumluluğu her türlü koşula rağmen yapmaya devam ediyoruz. Resmi kalkınma yardımlarımızı 2023'te 6,8 milyar dolar seviyesinden 2024 ylında 7,4 milyar dolara çıkarttık. Bu yardımlarla hedeflenen mevzilere ulaşmak imkansızdır.
Karşı karşıya olduğumuz sınamalar sadece en az gelişmiş ülkeleri değil tüm ekonomileri etkisi altına almıştır. Küresel finans krizi öncesinde ticaret küresel büyümenin en güçlü motoruyken, kriz sonrası dönemde tablo köklü bir biçimde değişmiştir.
1987-2007 döneminde dünya ticareti yıllık ortalama yüzde 7 oranında artarken 2008-2024 döneminde yüzde 3'lere gerilemiş küresel büyümeye katkısı belirgin şekilde zayıflamıştır.
Zirvenin düzenlendiği Johannesburg Expo Center'da Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa tarafından karşılanan Başkan Erdoğan, zirve marjında düzenlenen "Kimseyi Geride Bırakmadan Kapsayıcı ve Sürdürülebilir İktisadi Büyüme: Ekonomilerin İnşası, Ticaretin Rolü, Kalkınmanın Finansmanı ve Borç Yükü" başlıklı oturumda konuştu.
Erdoğan, 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin temelini oluşturan "kimseyi geride bırakmama" taahhüdüne rağmen, dünya genelinde her 10 kişiden birinin hala aşırı yoksullukla mücadele ettiğine dikkati çekti.
2024 yılında yüzde 9 azalan toplam küresel kalkınma yardımlarının 2025 yılında yüzde 17'lere varan düşüşleri görmesinin beklendiğini belirten Erdoğan, şunları söyledi:
"DÜŞÜK GELİRLİ EKONOMİLERİN ÇOĞU İMKANA SAHİP DEĞİL"
Erdoğan, günümüzde dünya genelinde toplam borçluluk oranının küresel hasılanın yüzde 324'üne ulaştığına dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Bu durum maalesef Afrika kıtası için çok büyük kayıplara işaret ediyor. Komşusu açken, tok yatmayan bir anlayışın temsilcisi olarak üzerimize düşen sorumluluğu, her türlü menfi koşula rağmen yapmaya devam ediyoruz. Resmi kalkınma yardımlarımızı 2023'te 6,8 milyar dolar seviyesinden 2024 yılında 7,4 milyar dolara çıkarttık. Ancak bu yardımlarla hedeflenen menzile ulaşmak imkansızdır. Özellikle en az gelişmiş ülkelerde yerel kaynakların harekete geçirilmesi suretiyle sürdürülebilir kalkınma için finansman modellerinin geliştirilmesini önemsiyoruz."
"TİCARETİN KÜRESEL BÜYÜMEYE KATKISI ZAYIFLAMIŞTIR"
Karşı karşıya olunan sınamaların sadece en az gelişmiş ülkeleri değil, tüm ekonomileri etkisi altına aldığını vurgulayan Erdoğan, şöyle konuştu:
Karşı karşıya olduğumuz sınamalar tüm ekonomileri etkisi altına almıştır. Ticaret kriz sonrası dönemde tablo köklü bir şekilde değişmiştir.
Uluslararası ticaret kurallarının güçlendirilmesini mühim görüyorum. Düşük gelirli ülkeler borç yeniden yapılandırma döneminde adil bir yaklaşımını destekliyoruz. Kimsenin geride bırakılmadığı daha kapsayıcı bir ekonomi inşasında G20'yi daha fazla sorumluluk yüklenmeyi tavsiye diyorum.
Bugün küresel ticaretin, yeniden canlanması için daha köklü bir uluslararası iş birliğine yeni politika araçlarına ve sürdürülebilir tedarik zincirlerine ihtiyaç duyuyoruz.
Uluslararası ticaret kurallarının kalkınmayı destekleyecek biçimde güçlendirilmesini ve bilhassa DTÖ'nün özel ve lehte muamele ilkesine bağlılığımızın teyit edilmesini mühim görüyorum. Bugün dünya genelinde toplam borçluluk oranı küresel hasılanın yüzde 324'üne ulaşmış durumda. Türkiye'de ise bu oran yüzde 89 seviyesinde seyrediyor.
Bu görece düşük borçluluk düzeyi bize hem yapısal dönüşümü hızlandırmak hem de yatırımlar için ilave kaynak ayırmak için önemli bir mali alan sağlıyor. Ancak ne yazık ki düşük gelirli ekonomilerin çoğu bu imkana sahip değil. Bu ülkeler sıkışmış durumdalar. BM'nin 2025 borç raporuna göre 3,4 milyar insanın yaşadığı ülkelerde faiz ödemeleri sağlık ve eğitim harcamalarını aşmış vaziyette.
Türkiye olarak Gana ve Etiyopya'nın borçlarının yeniden yapılandırılması sürecinde alınan mesafeyi destekliyoruz....