Katar'dan Trump'a gökyüzünde servet: Doha'nın hediye ettiği 747'nin ayrıntıları ortaya çıktı! Lüks için güvenliğini ikinci plana mı atacak?
Giriş Tarihi: 20.05.2025 11:23 Son Güncelleme Tarihi: 20.05.2025 12:50
ABD Başkanı Donald J. Trump'ın diplomatik sahnedeki etkisi yeniden zirvedeyken, Orta Doğu'dan gelen çarpıcı bir gelişme, Beyaz Saray ile Körfez hattında dikkat çeken bir yankı uyandırdı. Katar'ın, Başkan Trump'a özel yapım bir Boeing 747 jeti "hediye etmeyi" teklif ettiği ortaya çıktı. Lüksün, prestijin ve siyasi sembollerin iç içe geçtiği bu teklif, yalnızca bir uçak meselesi değil; aynı zamanda güç, sadakat ve küresel ittifaklar üzerine kurulu bir diplomasi satrancı. New York Times, Trump'a teklif edilen lüks uçağın perde arkasını yazdı. İşte ayrıntılar...
BU ALBÜMÜ PAYLAŞ
2024 seçimlerinde ikinci kez başkan seçilen Donald Trump, görev süresinin başlarında iç ve dış politikada gözle görülür biçimde aktif bir strateji izliyor. Özellikle Orta Doğu'daki pozisyonunu sağlamlaştırmak isteyen Trump, geçtiğimiz hafta çıktığı Orta Doğu turundan oldukça karlı anlaşmalarla döndü. Bunların içinde en dikkat çekeni ise Katar'ın Trump'a hediye ettiği lüks yeni Air Force One.
ABD siyasetinde tartışmalara yol açan lüks uçak hediyesinin ayrıntılarını, New York Times (NYT) gazetesi "Trump'ın Yeni Air Force One Arayışının Perde Arkası. Katar, yıllardır lüks bir jeti elden çıkarmaya çalışıyordu ama alıcı bulamıyordu. Derken Başkan Trump'ın ekibi bu uçağa gözünü dikti." başlığıyla duyurdu.
Söz konusu uçak, 2010'lu yılların başında Katar Emiri için Boeing tarafından özel olarak üretildi. Uçak, içinde devlet başkanlarına özel salonlar, yatak odaları, altın varaklı banyolar ve çalışma alanlarıyla adeta gökyüzünde bir saray niteliğindeydi. Ancak uçak hiçbir zaman kullanılmadı. Tam 10 yıl boyunca Katar'da bir hangarda tutuldu; bir kez bile uçuş gerçekleştirmedi.
WASHINGTON'DA SÜREÇ NASIL BAŞLADI?
Yedek uçak arayışında yer alan veya bu konuda bilgilendirilen 14 kişiyle yapılan görüşmelerde, sürecin, başkanlık seyahatlerini denetleyen Beyaz Saray Askeri Ofisi'nin, Boeing ve Savunma Bakanlığı ile birlikte, başkanlık uçaklarına daha hızlı bir şekilde entegre edilebilecek, iş jeti düzenine sahip piyasadaki tüm son model 747'lerin bir listesini derlemesiyle başladığı belirtiliyor.
Dünyada bu amaca uygun sadece sekiz uçak vardı; bunların arasında Katar'ın birkaç yıldır satmaya çalıştığı ancak başarılı olamadığı gösterişli çift katlı bir jet de vardı.
"NEREDEYSE BİR SANAT ESERİ"
Uçağın broşürü, Trump'ın tercih ettiği türden bir ihtişamı duyuruyordu. Yatak odasında "en yüksek kalitede yumuşak kumaşlar", "lüks deri ve zarif ahşap kaplamalar" ve "neredeyse bir sanat eseri" olan "lüks bir şekilde tasarlanmış" bir banyo vardı.
Bunun üzerine Trump'ın Orta Doğu Temsilcisi Steve Witkoff, Katarlılarla temasa geçerek uçakla ilgili bilgi aldı.
DOHA'DAN FLORIDA'YA DİREKT UÇUŞ
Şubat ayının ortalarında Katar, Trump'ın Mar-a-Lago tatil köyündeyken uçağı Florida'ya göndermeyi kabul etti; böylece Trump uçağı bizzat görebilecekti.
Uçuş takip kayıtlarına göre, uçak 15 Şubat Cumartesi sabahı Doha'dan Florida, West Palm Beach'e direkt bir uçuşun ardından geldi. Trump, havaalanına kısa bir yolculuk yapmak için kulübünden ayrıldı ve saat 10 civarında limuzininden inerek bir zamanlar Katar kraliyet ailesi tarafından kullanılan bir uçağı gördü.
New York Times'ın aktardığına göre üst güvertede bir dinlenme salonu ve bir iletişim merkezi bulunurken, ana yatak odası "doğrudan oksijen temini olan tam bir Tıbbi Hasta Nakil Ünitesine dönüştürülebilir." Personel için 12 adet tamamen yatırılabilir koltuklu bir "business class" bölümü vardı
DEVLET BAŞKANLARI ARASINDA BİLE DAHA AZ POPÜLER
Büyük havayolları uçağı satın almakla ilgilenmiyordu çünkü ticari kullanım için yapılandırılmamıştı. Ve 747'ler günümüzde devlet başkanları arasında bile daha az popüler. Uçakların dört motoru var ve bakımı ve işletimi pahalı. Zamanla parça temini de daha zor olacak çünkü uçaklar artık üretilmiyor.
SAATTE MALİYETİ 25 BİN DOLAR
Bir ticaret dergisine göre, böyle bir uçağı işletmenin maliyeti saatte yaklaşık 25.000 dolardır . Böyle bir jeti kiralamanın saatlik maliyeti daha da yüksektir, yaklaşık 35.000 dolar. Bu, Doha'dan Florida'ya yaklaşık 30 saatlik havada gidiş dönüş uçuşunun (yerdeki zaman hariç) charter için belki de 1 milyon dolara kadar mal olabileceği anlamına geliyor.
TRUMP UÇAĞA BAKTIĞINDA BİR ŞEY NETLEŞTİ: İLK GÖRÜŞTE AŞK
Trump, mevcut Air Force One 747'lerden biriyle Washington'a geri dönerken, Katar jetinin iç mekanlarında gördüklerine hayran kaldı ve uçağı sanki kendi kullanımı için almak bitmiş bir işmiş gibi konuştu. Beyaz Saray'daki müttefikleri, yeni bir boya işi ve birkaç hızlı yükseltmeyle, Trump'ın uçması için yıl içinde hazır olabileceğini düşündü.
Satın alma görüşmelerine hız verildi.
KATAR 2023'DEN BERİ SATMAYA ÇALIŞIYORDU
Katarlı yetkililer en azından 2020'den beri yedek 747'sini satmaya çalışıyorlardı. Boeing tarafından 2012'de teslim edilen jetin mevcut haliyle değerinin 150 milyon ila 180 milyon dolar arasında olduğu tahmin ediliyor.
Ancak Katar'ın uçağı satmayacağı ortaya çıktı.
Trump 15 Şubat'ta uçağı gezdiğinde, uçağın nasıl edinileceğine dair tartışmalar değişmişti. Trump'ın kıdemli yardımcıları arasındaki konuşma, hükümetler arası bir satıştan bağışa doğru kaydı.
BEDAVA UÇAĞI NEDEN KABUL ETMEYELİM?
Bu, Hava Kuvvetleri yetkilileri için bir sürprizdi.
Bir diğer yetkili, Katarlı yetkililerin uçağı bağışlama fikrini gönüllü olarak sunduklarını söyledi; ancak Katar bu iddiayla ilgili herhangi bir açıklamada bulunmadı. Bazı ABD yönetimi yetkililerinin bu teklife verdiği yanıt oldukça basitti: Madem Katar bu uçağı hediye etmeye istekliydi, o halde neden Amerika Birleşik Devletleri bunu kabul etmesindi?
Katar'daki hükümet yetkilileri ise — uzun zamandır bu uçağı elden çıkarmak istiyorlardı — olayların sıralanışına dair farklı bir versiyona sahipti. Bu zaman çizelgesine aşina bir kişinin aktardığına göre, Katarlı yetkililer uçağı Florida'ya gönderip Trump'ın şahsen gezmesini kabul etmişti. Ancak beklenti, uçağın Amerika Birleşik Devletleri'ne satılmasıydı; hediye edilmesi değil.
ABD KAMUOYUNDA İNFİAL YARATTI
Katar'ın uçağı bağışlayacağına dair ilk haberler kamuoyunda infial yarattı. Söz konusu uçak, ABD hükümetinin şimdiye kadar yurtdışından alacağı en büyük hediyelerden biri olacaktı — hem de belirli bir kişi için kullanılmak üzere ve Kongre onayı aranmasına dair herhangi bir plan olmaksızın.
KATAR'DAN "HALA İNCELİYORUZ" YANITI
Yorum talebine yanıt veren ve protokole uygun olarak isminin açıklanmaması koşuluyla NYT'ye konuşan bir Katarlı hükümet yetkilisi, uçağın ABD'ye devri konusunda henüz kesin bir karar alınmadığını, Katar Savunma Bakanlığı ile ABD Savunma Bakanlığı'ndaki hukuk ekiplerinin hâlen konuyu incelemekte olduğunu söyledi.
O KADAR KOLAY OLMAYACAK: İLETİŞİM, FÜZE SAVUNMA SİSTEMLERİ
Mevcut ve eski Hava Kuvvetleri tedarik yetkilileri, Katar'a ait uçağın Donald Trump tarafından kullanılmaya hazır hale getirilmesinin kolay olmayacağı konusunda uyarıda bulundu.
Katar uçağı lüks bir iç mekana sahip. Ancak uçağı gerçek bir Air Force One uçağı olarak hizmet vermeye hazırlamak için önemli bir çalışma gerekecek - jeti gizli elektronik dinleme cihazlarından arındırmak ve uçağı bir füze saldırısından veya diğer tehditlerden korumak için gelişmiş iletişim ekipmanları ve özel sistemler eklemek dahil. Ve uçak bağışlansa bile, mevcut ve eski Pentagon yetkililerine göre bu iyileştirmelerin maliyeti muazzam olacak: en az 1 milyar dolar.
EN ERKEN 2027'DE KULLANABİLİR
NYT'ye konuşan yetkililer, yeni uçağın bir ABD başkanı tarafından kullanılmaya hazırlanmasının yıllar alacağını ve Trump'ın bunu kullanma şansının 2027'den sonraya erteleneceğini söyledi.
Uçağın şu anda San Antonio'da bulunduğu, The New York Times tarafından incelenen fotoğraflar ve uçuş kayıtlarıyla doğrulandı.
LÜKS İÇİN GÜVENLİĞİNİ İKİNCİ PLANA MI ATACAK?
NYT'nin ulaştığı biliglere göre Trump, uçakta gelişmiş güvenlik sistemleri gerekliliklerinden feragat edebilir — ancak eski Pentagon yetkilileri bunun bir hata olacağını söylüyor, çünkü bu uçak savaş zamanında ülkenin askeri savunmasının hayati bir parçası olarak görülüyor
